Not:
Metindeki kırmızı renkli satırlar eklemeleri
Üstü çizili olan satırla, çıkarılması gerekenleri,
İtalikler tartışılması gereken muğlak ifadeleri
belirtir
Bu bölüm taslağın cezai hükümlere kadar olan kısmıdır
SU ÜRÜNLERİ KANUNU TASARISI
TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç, Kapsam, Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, canlı
sucul kaynakların ve yaşam alanlarının, sürdürülebilirlik ilkeleri
doğrultusunda korunarak çevreye duyarlı olarak verimli işletilmesini ve
yönetilmesini, küçük ölçekli geleneksel kıyı
balıkçılığının korunmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu
Kanun; canlı sucul kaynakların ve yaşam
alanlarının korunmasını, balıkçı gemilerini, av araçları ve gereçlerini, su
ürünlerinin avcılığını, yetiştiriciliğini, refahını ve kiralamalarını,
balıkçılık kıyı yapılarını, balıkçılık koruma alanlarını, balıkçılığa kısıtlı alanları, nakil, saklama, işleme ve pazarlama
standartlarını, kayıt ve verilerin toplanması ile kontrol ve yaptırımları
kapsar.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a)
Alıcı ortam: Su
ürünleri yaşam alanlarındaki suları,
b) Av araç ve gereçleri: Su ürünlerinin avlanmasında ve
toplanmasında kullanılan ağlar, oltalar, zıpkın, kapanlar ve benzeri her türlü av malzemesini,
c) Avcılık:Su ürünlerinin avlanma amaçlı aranması, av araç ve gereçleri kullanılarak veya
doğrudan toplanarak yakalanması, gemiye alınması işlem görmesi muhafazası,
başka gemiye veya kafese transferi ve karaya çıkarılması faaliyetlerini,
ç) Avlanma
miktarı:Belirli bir dönemde türe, yere, balıkçı gemisine göre Bakanlıkça
belirlenen toplam veya bireysel avlanılabilecek su ürünleri miktarını,
d) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nı,
|
e)
Balıkçı:
Bakanlıkça deniz ve iç sularda ticari amaçlı su ürünleri avı yapmak
üzere izin verilen balıkçı
gemisinin sahibi veya kiralayan gerçek veya tüzel kişileri,
f) Balıkçı gemisi: Deniz ve iç sularda ticari amaçlı su
ürünleri avı yapmak üzere Bakanlıkça izin verilen gemileri,
g) Balıkçılık kıyı yapıları: Kıyılarda, balıkçı
gemilerine, avlama toplama yöntemi ile ticari
su ürünleri avcılığı yapanlara, kırsal turizm faaliyetinde
bulunan kooperatiflere ve yetiştiricilere hizmet vermek üzere yapılan iskele, balıkçı limanı, barınağı, barınma yeri veya
çekek yerleri ile tesislerini,
|
|
ğ) Balıkçılık
koruma alanları: Su ürünleri veya ekosistemin korunması veya iyileştirilmesi
amacıyla avcılık faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak, kısmen veya
tamamen yasaklandığı, coğrafik olarak koordinatları
ve sınırları belirlenen alanları,
|
|
h)
1) Hedef dışı:
Tür, zaman, boy veya ağırlık ölçüleri bakımından yakalanmasına izin
verilmeyen ancak av sırasında istenmeden yakalanan su ürünlerini,
2) Iskarta : Ticari değeri olmayan ve
karaya çıkarılmayan her türlü deniz canlısını
|
|
ı) İçsular: Göller, göletler, lagünler, baraj
gölleri ve akarsuları,
i) İlk satış: Avcılık veya
yetiştiricilik yoluyla elde edilen su ürünlerinin ticari olarak ilk el
değişikliğini ,
|
|
j) Karaya çıkış yeri: Avlanan su ürünlerinin karaya
çıkarılacağı Bakanlıkça belirlenen yerleri,
k) Üretici örgütü: 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu, 29/6/2004 tarihli ve 5200
sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre kurulan ve su ürünleri
alanında faaliyet gösteren kooperatif ile veya
birlikler ile bunların üst kuruluşlarını,
l) Resmi
kontrol: Bu Kanun kapsamındaki faaliyetlerin bu Kanun hükümlerine
uygunluğunun doğrulanması için, kontrol görevlilerinin verilen yetki
çerçevesinde gerçekleştirdikleri izleme, gözetim, denetim, numune alma,
analiz ve benzeri kontrolleri,
|
|
m) Su ürünleri: Yaşamının
tamamını veya bir kısmını denizlerde ve iç sularda geçiren bitki, hayvan ve bunların üreme ürünlerini,
|
|
n) Toplama yöntemi ile ticari su ürünleri avcılığı: El
ile doğrudan veya kürek, tırmık ve benzeri basit aletler kullanılarak yapılan
su ürünleri avcılığını,
o)
Trol: Gemiye bağlı ve mekanik olarak, dipte su içinde veya su yüzeyine yakın
kesimlerde sürütülerek çekilen ve su ürünlerinin bir torbada toplanarak
avlanmasını sağlayan avlanma araçlarını; zemin üzerinde sürütülerek
kullanılanları dip trolünü, dibe temas etmeksizin suyun ortasından veya
yüzeye yakın kısmından çekilenleri orta su trolünü,
ö) Yardımcı gemi: Üzerinde av araç ve gereci bulunmayan balıkçı
gemisi tarafından avlanan su ürünlerinin taşınmasında ve lojistik
ihtiyaçların karşılanmasında kullanılan gemiyi,
p) Yaşam alanı: Deniz ve içsularda su ürünlerinin yaşadığı, ürediği
ve beslendiği su alanlarını,
|
|
r) Yetiştiricilik: Bakanlıktan izinli yetiştiricilik tesislerinde, su
ürünlerinin gerekli teknikler kullanılarak üretilmesini, ıslahını, büyütülmesini
ve hasadının yapılmasını
|
s) Kırsal turizm : Geleneksel
av araç gereçleri ile yapılan avcılık faaliyetlerinin tanıtılmasını ve bu
faaliyetlere izleyici olarak katılımın ücret karşılığı pazarlanmasını
hedefleyen ekolojik ve kültürel turizm faaliyetlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Su Ürünlerinin Yaşam Alanları
Su ürünleri yaşam alanları
MADDE
4- (1) Deniz ve içsularda su ürünleri yaşam alanlarında su ürünleri ile
ilgili düzenleme yapmaya Bakanlık yetkilidir.
(2) Su ürünleri yaşam alanlarının kurutulması,
bu alanların doldurulması, kısmen veya tamamen şeklinin veya yatağının
değiştirilmesi, taş, toprak, moloz ve benzeri maddelerin dökülmesi, eski
taşıtların atılması, kum, çakıl, taş ve benzeri maddelerin çıkarılması ile
buralarda yapılacak her türlü yapı ancak Bakanlığın uygun görüşünün alınması ve
belirleyeceği şartlara uyulması şartıyla yapılabilir.
(3)
İçsuların sulama ve enerji üretimi amacıyla kullanılmak istenmesi halinde,
bu sularda yaşayan su ürünlerinin yaşama, üreme, beslenme ve nesillerinin
devamlılığını sağlayacak Bakanlıkça istenecek tedbirlerin ilgili müteşebbis
tarafından alınması ve yerine getirilmesi zorunludur.
(4) Bakanlıktan izin alınmadan akarsularda su ürünlerinin üreme ve
beslenme göçüne engel olacak ağlar kurulması, bent, çit ve benzeri engeller
yapılması yasaktır.
(5) Su ürünleri yaşam alanlarında alıcı
ortamla ilgili fiziksel, kimyasal ve biyolojik değerler su ürünleri, çevre ve
halk sağlığı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir ve izlenir.
(6) Üzerinde
baraj veya regülatör kurulmuş veya kurulacak olan akarsularda geçmişte veya
günümüzde üreme veya beslenme göçü yapan su ürünleri türlerinin bulunup
bulunmadığı yönünde Bakanlık tarafından gerekli inceleme yapılır veya
yaptırılır. Göç eden türler var ise bu türlerin göçüne imkan verecek nitelikte
balık geçidi yapılması ve göç dönemlerinde devamlı işler durumda bulundurulması
zorunludur. Ancak gövde yüksekliği 30 metreden yüksek olan baraj veya
regülatörlerde, Bakanlıkça balık geçidi yapmanın fonksiyonel olmayacağının
değerlendirildiği durumlarda, balıkların göçüne imkan verecek asansör,
tanklarla taşıma veya yapay ortamda üretilip kaynağa bırakılması dahil gerekli
tedbirler müteşebbisten istenebilir. İlgili müteşebbis tarafından Bakanlıkça bu
yönde istenecek her türlü tedbirin alınması ve yerine getirilmesi zorunludur.
(7) Bakanlıktan izin alınmadan su
kaynaklarında balıklandırma yapılması, kaynaklara yabancı türlerin bırakılması
ve yetiştiriciliğinin yapılması yasaktır.
(8) Bu maddenin uygulanması ile ilgili
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Su Ürünleri Avcılık İzinleri, Balıkçı
Gemileri, Av Araç ve Gereçleri,
Avcılığı, Yetiştiriciliği
Su ürünleri avcılık izinleri
MADDE
5- (1) Ticari amaçlı su ürünleri avcılığı yapacak balıkçılar,
kendilerinin ve avcılıkta kullanacakları gemiler ile yardımcı gemilerinin
kayıtlarını yaptırmak ve Bakanlıktan izin almak zorundadır. Bu iznin verilmesi
için istenecek bilgi ve belgeler ile verilme şartları, şekli ve geçerlilik
süresi Bakanlıkça belirlenir.
(2)
Toplama yöntemi ile ticari su ürünleri avcılığı yapacaklar Bakanlıktan izin
almak zorundadır. Bu iznin verilmesi için istenecek bilgi ve belgeler ile
verilme şartları, şekli ve geçerlilik süresi Bakanlıkça belirlenir.
(3) Ticari olmayan dinlenme ve spor amaçlı
su ürünleri avcılığı yapacak olan onsekiz ile altmış yaş arasındaki kişiler
Bakanlıktan izin almak zorundadır. Bu iznin verilmesi için istenecek bilgi ve
belgeler ile verilme şartları, şekli ve geçerlilik süresi Bakanlıkça
belirlenir.
(4)
Bakanlık, su ürünleri avcılığının ve kaynakların sürdürülebilirliğinin
sağlanması amacıyla, ticari su ürünleri avcılığında veya ticari olmayan
dinlenme ve spor amaçlı su ürünleri avcılığında verilen veya verilecek izinlere
sınırlama getirebilir, azaltabilir, türlere,
bölgelere ve zamana göre verilen izinlerde özel düzenleme ve uygulama
yapabilir.
(5) Bu maddenin uygulanması ile ilgili
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Balıkçı gemileri, av araç ve
gereçleri
MADDE
6- (1) Su ürünleri avcılığında kullanılan balıkçı gemileri ile av araç ve
gereçlerinin sahip olmaları gereken özellikleri, ölçüleri ile bunların ve balık
bulucu cihazlar, radarların kullanılmasına ilişkin hususlarda Bakanlıkça
düzenleme yapılabilir. Kullanılan balıkçı gemileri ile av araç ve gereçlerinin
özellikleri, ölçüleri ve kullanımı düzenlenen hususlara uygun olmak zorundadır.
Bakanlık, çevreye veya bazı türlere zarar vermesi nedeniyle av araç ve
gereçlerinden bazılarının kullanılmasına, satılmasına yasaklama veya kısıtlama
getirebilir.
(2) Su ürünleri kaynaklarının
sürdürülebilir işletilmesi amacıyla, Bakanlık balıkçı gemilerinin sayıları,
boy, tonaj ve motor güçleri ile ilgili düzenleme yapabilir.
(3) Aşağıda belirtilen maddeler ve
yöntemlerin su ürünleri avcılığında kullanılması ve bunların balıkçı gemilerinde bulundurulması
yasaktır.
a) Her türlü patlayıcı, zehirleyici, uyuşturucu maddeler
ve sönmemiş kireç,
b)
Avlanılan büyük
balıkların sudan çıkarılmasında kullanımı hariç elektrik şoku yöntemi ile
avcılık ekipmanları,
c) Işıkla avcılığa izin verilen sahalarda, Bakanlıkça belirlenen güç miktarından fazla ışık
kaynağının avcı ve taşıyıcı gemilerin aydınlatılmasında
ve avcılıkta kullanılması,
(4) Araştırma amacıyla yapılacak bilimsel
çalışmalarda, Bakanlıktan izin alınması şartı ile yasak olan av araç ve
gereçleri ile maddeleri kullanılabilir, yasak olan yer ve zamanlarda araştırma
yapılabilir. Bu çalışmalarda Bakanlıkça belirlenen izin şartlarına uyulması
zorunludur.
(5) Bu maddenin uygulanması ile ilgili
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Su ürünleri avcılığı ve
avcılık yapanların yükümlülükleri
MADDE
7- (1) Su ürünleri avcılığı yapılacak
yerler ve av yapılan yerlerin derinlik ve kıyıdan uzaklığı, avlanan tür ve
türlerin avlanma zamanı, boy veya ağırlık ölçülerine ilişkin hususlar
Bakanlıkça belirlenir. Bakanlık avlanma yöntemlerine ilişkin düzenleme yapabilir.
(2) Bakanlık bu maddenin birinci
fıkrasında belirtilen hususlara ilişkin düzenleme yaparken su ürünlerinin
korunması, sürdürülebilir işletilmesi, halk sağlığının korunması, gemilerin
seyrüsefer emniyeti, güvenlik, sosyo-ekonomik ve
benzeri nedenleri dikkate alarak yasak ve sınırlama getirebilir.
(3) Su ürünleri kaynaklarının
sürdürülebilir işletilmesi amacıyla, Bakanlık bazı su ürünleri türlerinin
avlanma miktarlarına, bu türleri avlayacak balıkçı gemi sayılarına ve bu
gemilerin boy veya motor güçlerine ilişkin düzenleme yapabilir.
(4)
Su ürünlerinin korunması ve nesillerinin devamlılığının sağlanması ve
geliştirilmesi amacıyla,
a) Bakanlık bazı yerlerde avcılığı
kısıtlayabilir veya yasaklayabilir buraları balıkçılık koruma alanı ilan
edebilir.
b)
Kıyı dip yapısı ve sucul canlıların korunması amacı tüm denizlerde
gırgır avlanma derinliği 30 metreden daha az olamaz, bakanlık ihtiyaca göre bu
derinlik sınırını arttıbilir.
c) Yasaklanmış alanlardan geçişler ancak
koordinatları bakanlıkça belirlenmiş trafik sahalarından yapılır.
(5) Bakanlık, neslini tehlikede gördüğü
türler ile uluslararası anlaşmalarla avlanması ve pazarlanması yasaklanan
türlerin, avlanmasına ve pazarlanmasına yasaklama veya sınırlama getirebilir. Avlanması yasak türlerin nakli ve teşhiri yasaktır
(6)
İçsular, Marmara Denizi, İstanbul ve
Çanakkale boğazlarında her türlü trol ile avcılık yasaktır. Marmara denizinde Karides avcılığı için kullanılan Algarna
(Kirişli Trol ) bu hükümden muaftır.
(7)
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan balıkçılardan, uluslararası sularda
ticari su ürünleri avcılığı yapacaklar, ülkemizin taraf olduğu uluslararası
sözleşmelerle getirilen yükümlülüklere ve buralarda yapılacak avcılıkla ilgili
Bakanlıkça getirilen düzenlemelere uymak zorundadır. (İkili anlaşma yapılmayan ülkelerde yapılan avcılık faaliyetleri
boşlukta ? )
(8) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan
kişilerin, başka ülkelerin karasuları veya münhasır ekonomik bölgelerinde
ticari su ürünleri avcılığı yapabilmeleri için, av yapılacak yerin ait olduğu
ülkenin ilgili yetkili makamlarından gerekli izinlerin alınması, alınan izin
belgelerinin Bakanlığa sunularak ayrıca Bakanlıktan da izin alınması ve bu
hususta Bakanlıkça belirlenecek şartlara uyulması zorunludur.
(9)
Karşılıklı anlaşma yapılan ülkeler hariç, yabancı
ülke bayraklı balıkçı gemilerinin su ürünleri avcılığı yapmak üzere, 20/5/1982 tarihli ve 2674 sayılı
Karasuları Kanununun birinci maddesinde belirtilen karasularına veya dördüncü
maddesinde belirtilen iç sulara girerek avcılık
yapmaları yasaktır.
(10) Yarışma amaçlı yapılan
organizasyonlar hariç, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan kişilerden ticari
olmayan dinlenme ve spor amaçlı su ürünleri avcılığı yapacaklar Bakanlıktan
izin almak zorundadır. Eşlerden birisinin türk olması durumunda bu madde hükmü
uygulanmaz.
(11) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı
olmayan kişilerin araştırma amaçlı su ürünleri avcılığı yapabilmeleri için
Bakanlıktan izin alması zorunludur. Araştırma amaçlı izinler verilirken
Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü alınır.
(12) Su ürünleri avcılığı yapacaklar,
aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür.
a) Bakanlıkça, kendilerine verilen
avlanma izinlerine göre av yapmakla,
b) Bakanlık tarafından gemilerine verilen
izin kod numarasını Bakanlıkça belirlenen esaslara göre gemisine yazmakla,
c)
Ticari su ürünleri avcılığı yapanlar av faaliyetleri ve avlanılan ürünlerle
ilgili Bakanlıkça belirlenen kayıt defteri veya elektronik kayıt cihazını
bulundurmakla,
ç)
Ticari su ürünleri avcılığı yapanlar av faaliyeti ve avladığı ürünlerle ilgili
Bakanlıkça istenen her türlü bilgileri kayıt defteri veya elektronik kayıt
cihazına kaydetmek ve istendiğinde bu bilgi ve belgeleri yetkililere göstermek
veya vermekle,
d)
Bakanlık tarafından katılımı zorunlu görülen eğitim veya seminerlere
katılmakla,
e)
Üniversite veya kamu kurumları
tarafından, su ürünleri ile ilgili yapılacak çalışmalarda, araştırmacılara ve
görevlilere yardımcı olmak ve işbirliği yapmakla,
(13)
İçsularda veya dalyan kurarak
ticari su ürünleri avcılığı yapacaklar;
a) Van gölü hariç iç sularda ticari su
ürünleri avcılığı yapılabilmesi veya dalyan kurarak ticari su ürünleri avcılığı
yapılabilmesi için Bakanlıktan kiralama yapmak suretiyle izin alınması
zorunludur. Yıllık kira bedeli belirlenirken av yerinin özelliği, avlanacak türler
ve miktarları dikkate alınır. Kira teknik şartnamesi, süresi ve yıllık kira
bedeli Bakanlıkça belirlenir. Kira gelirleri hazineye ait olmak üzere, Bakanlık
tarafından beş yıla kadar kiraya verilir. Bu yerlerin öncelikli kiralama hakkı,
o yerde kurulmuş ve ortakları iki yıldan az olmamak üzere o yerleşim yerinde
ikamet eden, su ürünleri kooperatifleri
veya kooperatif birlikleri ile üretici birliklerine aittir. Bu yerleri
kiralayan kooperatifler veya kooperatif birlikleri ile üretici birlikleri bu
haklarını başkalarına kullandıramazlar ve devredemezler. Bu yerler,
kooperatifler veya kooperatif birlikleri ile üretici birliği tarafından kiralanmadığı takdirde, diğer
taliplilere 8/9/1983 tarihli ve 2886
sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre kiraya verilir. Şahıs mülkiyetinde
olan lagün ve dalyan yerleri için kiralama yapılmaksızın Bakanlıktan izin
alınması zorunludur.
b) Şahıs mülkiyetinde olanlar dahil
dalyan kurarak ticari su ürünleri avcılığı yapanlar, su ürünleri avcılığı ile
ilgili av araç ve gereçleri, avlanma zamanı, tür, boy ve ağırlık ölçülerine
ilişkin Bakanlıkça getirilen düzenlemelere uymak zorundadır. Bakanlık gerekli
gördüğü durumlarda Dalyan’lara dönemsel yasak getirebilir
c) Dalyan kurulan yerlerin dışında kalan
alanlar avlanma izni olan diğer balıkçılara ve toplama yöntemiyle ticari su
ürünleri avcılığı yapanlara açıktır. Bu hüküm özel mülkiyetteki dalyan kurulan
yerler için de geçerlidir.
ç) Şahıs mülkiyetinde olan dalyan kurma
yerleri, kesintisiz 5 yıl işletilmemesi veya terk edilmesi halinde
kamulaştırılır.
d) Bakanlıkça
belirlenen akarsulardaki yerler hariç, tüm akarsularda ticari su ürünleri
avcılığı yasaktır.
(14) Bu maddenin uygulanması ile ilgili
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Su
ürünleri yetiştiriciliği
MADDE
8- (1) Su ürünleri yetiştiriciliği yapacaklar, yetiştiriciliğin yapılacağı işletme için
Bakanlıktan izin almak, bunun için Bakanlıkça istenilecek bilgi ve belgeleri
vermek ve verilen izinler doğrultusunda faaliyet göstermek zorundadır.
(2) Denizlerde su ürünleri yetiştiriciliğine
ayrılan alanlar Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit ve ilan
edilir. İlan edilen alanlar imar planlarına ilgili kurumlar tarafından altı ay
içerisinde işlenir ve onaylanır. Belirlenen
bu alanlar ile içsularda su ürünleri yetiştiriciliğiyle ilgili her türlü
planlama, tadilat ve dağıtım yapmaya Bakanlık yetkilidir.
(3)
Su ürünleri, çevre ve halk sağlığı,
ekonomi ve seyrüsefer açısından, teknik
veya bilimsel yönlerden mahzurlu görülen deniz ve içsularda veya buralardan su
alınarak karada, yetiştiricilik işletmelerinin kurulmasına, işletme sayısına veya kapasitelerine,
yetiştiricilik yöntemine veya yetiştirilecek türlere Bakanlıkça yasaklama veya
sınırlama getirilebilir.
(4) Su ürünleri yetiştiriciliğinde
kullanılan araç ve gereçlerin sahip olmaları gereken özellikleri, ölçüleri ve
bunların kullanılmasına ilişkin hususlarda Bakanlık düzenleme getirebilir.
Getirilen düzenlemelere uyulması zorunludur.
(5) Bakanlıktan izinli olduğu halde, daha
sonraki süreçte, su ürünleri, çevre ve halk
sağlığı bakımından işletmede veya bölgede su ürünleri yetiştiriciliğinin
sürdürülmesinin bilimsel veya teknik yönlerden Bakanlıkça mahzurlu olduğunun
tespiti halinde, bu bölgedeki işletmelere Bakanlıkça verilmiş olan
yetiştiricilik izinleri, tespit edilen olumsuzluklar giderilinceye kadar geçici
süre ile askıya alınabilir, kapasitelerine sınırlama getirilebilir. Tespit
edilen olumsuzlukların giderilememesi durumunda ise izinleri iptal edilebilir.
(6) Deniz
ve içsularda veya bu yerlerden su alınarak karada yapılacak su ürünleri
yetiştiricilik işletmelerinde ihtiyaç
duyulan su ve su yüzey alanlarının kiralanması
zorunludur. Kira teknik şartları, kiracıların müktesep hakları, süresi ve
yıllık kira bedelleri Bakanlıkça belirlenir. Bu yerler, kira gelirleri hazineye
ait olmak üzere, Bakanlık tarafından on beş yıla kadar kiraya verilir. Karasal
alanların kiralama işlemleri ise fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
taşınmazın malikinden yapılır.
(7) Bakanlıktan, su ürünleri
yetiştiriciliği yapmak üzere izin aldığı halde, aşağıda belirtilen durumlarda
verilen izinler iptal edilir. İzinleri iptal edilenler, iki yıl süreyle iptal
edilen yer ve su için müracaatta bulunamazlar.
a) Su ürünleri yetiştiriciliği yapmak üzere müracaat edip
Bakanlıktan izin alındığı halde, mücbir sebepler dışında izin tarihinden
itibaren bir yıl içerisinde herhangi bir yatırım faaliyetinde bulunulmaması,
b) İzin alındığı tarihten itibaren mücbir sebepler
dışında üç yıl içerisinde üretime geçilmemesi,
c) Bakanlık yaptırımları hariç, Bakanlığın bilgisi ve
izni haricinde üst üste üç yıl üretim yapılmaması,
ç)
Kira sözleşmesi iptal edildiği halde bir yıl içerisinde sözleşmenin
yenilenmemesi ,
(8) Su ürünleri refahının sağlanması için
yetiştiricilik işletmesi sahipleri veya işletmenin bakımından sorumlu kişiler,
işletmede stoklama, bakım besleme, sağlık, nakil ve hasatla ilgili Bakanlıkça
belirlenen hususlara uymak zorundadır.
(9) Özel
mülkiyet haricinde kamuya ait yerlerde kurulan yetiştiricilik tesislerinden
her ne sebeple olursa olsun izni iptal edilen işletme sahibi, işletme alanını üç ay içerisinde boşaltmak
zorundadır. Bu süre içerisinde boşaltılmayan işletme, boşaltma masrafları
işletme sahibinden iki katı olarak alınmak üzere bulunduğu yerin mülki amirince
boşalttırılır.
(10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Su
Ürünlerinin Karaya Çıkarılması, Kayıt, Verilerin Toplanması
ve Pazarlama Standartları
Avlanılan
su ürünlerinin karaya çıkarılması, kayıt ve verilerin toplanması
MADDE
9- (1) Avlanılan su ürünlerinin
karaya çıkarılacağı yerler balıkçı gemilerinin özelliklerine, su ürünlerinin
avlandığı yer, tür ve miktara göre Bakanlıkça
belirlenir. Su ürünlerini avlayanlar avladıkları ürünlerini belirlenen bu
yerlerden karaya çıkarmak zorundadır. Ancak zorunlu nedenlerle başka bir yerden
karaya çıkarılmak istenmesi halinde, Bakanlığın bilgilendirilmesi ve izin
alınması şartıyla karaya çıkarılabilir.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında
belirtilen esaslara göre karaya çıkarılan su ürünlerinin, Bakanlık görevlileri,
Bakanlığın yetkilendirdiği görevliler veya Bakanlıkça yetkilendirilen su
ürünleri kooperatif, kooperatif birlikleri veya üretici birliği görevlileri
tarafından kayıtları tutulur. Kaydedilmeyen ürünlerin sevkiyatı yapılmaz.
(3) Su ürünleri avcılığı ve
yetiştiriciliği yapanlar, depolayanlar, nakledenler, pazarlayanlar ve
işleyenler Bakanlıkça istenen kayıtları yaptırmak ve tutmak, istenilen bilgi ve
belgeleri süresi içerisinde vermek ve gerektiğinde ilgililere göstermek
zorundadır. Toplanan bu bilgiler istatistik ve bilimsel amaçlı kullanılabilir. Şahsi ve ticari sır kapsamında olan özel bilgiler
kamuoyuna açıklanamaz ve başkalarına verilemez.
(4)
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Su
ürünleri pazarlama standartları
MADDE
10- (1) Pazara sunulacak su
ürünlerinin türü, paketleme şekil ve ölçüleri ile etiket bilgilerine ve
satışına ilişkin Bakanlıkça düzenleme yapılabilir. Pazara sunulan su ürünleri
getirilen düzenlemelere uygun olmak zorundadır.
(2) Bu maddenin üçüncü fıkrasında
Bakanlıkça belirlenen hususlar saklı kalmak kaydı ile tür, boy ve ağırlık
ölçüleri ile avlanılan yer, zaman ile ilgili yasaklama veya sınırlama getirilen
su ürünlerinin, satışı, nakli, depolarda bulundurulması ve işlenmesi yasaktır.
Ancak yetiştiricilikten elde edildiği veya avcılığın serbest olduğu dönem ve
yerlerde mevzuata uygun olarak avlanıldığı belgelendirilen su ürünlerinin
satışı, nakli, depolarda bulundurulması ve işlenmesi serbesttir.
(3) Hedef dışı yakalanan su ürünlerinin
karaya çıkarılması ve pazarlanmasında Bakanlıkça belirlenen hususlara uyulması
zorunludur.
(4) Ticari olmayan dinlenme ve spor
amaçlı yapılan avcılıktan elde edilen su ürünlerinin satılması yasaktır.
(5) Toptancı haline getirilen su ürünleri ile
ilgili Bakanlıkça istenen kayıtlar Bakanlık veya toptancı hali görevlileri veya
Bakanlıkça yetkilendirilen su ürünleri kooperatifleri veya kooperatif
birlikleri ile üretici birlikleri görevlileri tarafından tutulur ve
istenildiğinde ilgili mercilere iletilir.
(6) Su ürünlerinin toptan ilk satışının
yapıldığı toptancı hallerinin işletilmesinden sorumlu olanlar, 11/3/2010
tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği
Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve bu Kanunda getirilen
düzenlemelere uymak ve istenen gerekli idari tedbirleri almakla yükümlüdürler.
(7) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Resmi
Kontroller ve Balıkçı Gemilerinin İzlenmesi
Resmi kontroller
MADDE
11- (1) Resmi kontroller, uygun
aralıklarla, tarafsız, şeffaf ve meslekî gizlilik ilkelerine uyularak risk
esasına göre, ön bildirim gereken hâller
dışında önceden haber verilmeksizin gerçekleştirilir. Bu kontroller,
izleme, gözetim, doğrulama, tetkik, denetim, numune alma ve analiz gibi
uygulamaları kapsar.
(2) Resmi kontroller, Bakanlıkça su
ürünlerine ilişkin kontrol yetkisi verilen Bakanlık personeli ile denizlerde
sahil güvenlik ve deniz polisi, iç sular ve karada jandarma, emniyet
görevlileri, orman muhafaza kontrol görevlileri, belediye zabıta görevlileri,
kamu tüzel kişilerine bağlı muhafız ve köy muhtarları, gümrüklerde ise gümrük
görevlileri tarafından gerçekleştirilir. Su ürünleri yetiştiricilik
tesislerinin resmi kontrolleri ise Bakanlık personeli tarafından yapılır.
(3) Kontrol görevlisi, bu Kanun hükümleri
doğrultusunda resmî kontrolleri yapmak, kontrol sonucuna göre, her türlü etkiden ve çıkar ilişkisinden
uzak, tarafsız, objektif ve bağımsız olarak karar almak zorundadır. Kontrol görevlisi bu Kanunla kendisine verilen
yetki çerçevesinde, bu Kanunda ön görülen idari yaptırımları uygulamaya
yetkilidir. Kontrol görevlisi bu Kanun kapsamındaki her yere kontrol amacıyla
girebilir ve numune alabilir. Kontrol amacıyla alınan numuneler için herhangi bir
bedel ödenmez. İlgililer resmi kontroller sırasında, kontrol görevlilerine
gerekli her türlü yardım ve kolaylığı sağlamak zorundadırlar.
(4) Bakanlıkça su ürünlerine ilişkin
kontrol yetkisi verilen Bakanlık personeli, görev yapmakta olduğu il sınırlarına
bağlı kalmaksızın tüm deniz ve içsularda görev yapmaya yetkilidir.
(5) Bakanlık, uygun gördüğü hâllerde
kontrol sonuçları ile ilgili sahip olduğu bilgileri, kamuoyunun bilgisine sunar
bilir. Ancak iç hukuk ve uluslararası hukuk ile güvence altına alınan,
gizli soruşturma ve sürmekte olan adlî ve
idarî işlemler, kişisel bilgiler, meslek sırları, gizli müzakereler,
uluslararası ilişkiler ve ulusal savunma
ile ilgili bilgiler kamuoyuna sunulamaz.
(6)
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Balıkçı
gemilerinin izlenmesi
MADDE
12- (1) Bakanlık balıkçı
gemilerinin av faaliyetlerini izlemek ve kural ihlallerini tespit etmek
amacıyla, her türlü teknik alet ve
sistemlerden yararlanabilir, uzaktan algılama sistemleri kurabilir ve
işletebilir, bu konularda ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapabilir. Bu sistemler vasıtası ile elde edilen veri ve belgeler, bu
Kanunda belirtilen idarî yaptırımların uygulanmasında ilgilileri hakkında kanıt
kabul edilir.
(2) Balıkçı gemilerinin izlenmesi
amacıyla gemilerde bulundurulması istenen sistem ve cihazların Bakanlıkça
belirlenen özelliklere uygun ve belirlenen yöntemlere göre işler vaziyette
bulundurulması bakım için kızağa çıkmadıkları sürece zorunludur.
(3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Teknik
sorumlu, gözlemci istihdamı
MADDE
13– (1) Üretim kapasitelerine göre Bakanlıkça belirlenecek su
ürünleri yetiştiriciliği işletmelerinde, işletmecinin su ürünleri, balıkçılık
teknolojisi, biyoloji veya veteriner hekimliği alanında en az lisans eğitimi
almış bir personeli teknik işletme sorumlusu olarak istihdam etmesi zorunludur.
(2) Bakanlıkça belirlenen balıkçı gemilerinde balıkçılık
faaliyeti süresince, gemi sahiplerinin su ürünleri, balıkçılık teknolojisi veya
biyoloji alanında en az ön lisans düzeyinde eğitim almış bir personeli
gözlemci olarak istihdam etmesi zorunludur.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci
fıkralarında istihdamı zorunlu personelin yetkileri ile Bakanlığa karşı
sorumlulukları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
ALTINCI
BÖLÜM
Çeşitli
Hükümler
Balıkçılık
kıyı yapıları
MADDE
14- (1) Balıkçı gemilerinin barınma,
av araç ve gereçlerini depolama, tamir ve bakımlarını yapma, avlanılan veya
yetiştirilen ürünleri karaya çıkarma, ön soğutma ve
soğutma, işleme, paketleme,
depolama, kontrol, veri toplama, sosyal alanlar ve
eğitim birimleri gibi balıkçılıkla ilgili hizmetlerin yerine getirildiği yapılarından yararlanma hakkı öncelikli
olarak balıkçılara, toplama yöntemiyle ticari su ürünleri avcılığı yapanlara ve
yetiştiricilere aittir.
(2) Balıkçılık kıyı yapıları, kira geliri
Hazineye ait olmak üzere, öncelikli olarak o yerde kurulu bulunan ve talep eden
su ürünleri kooperatifleri veya kooperatif birlikleri ile üretici birliklerine,
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın pazarlıkla süresi
on yıldan az olmamak üzere Maliye Bakanlığınca kiraya verilir. İlan edilen otuz
günlük sürede su ürünleri kooperatifleri veya kooperatif birlikleri ile üretici
birliklerinden talep gelmemesi durumunda, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
gereğince gerçek veya tüzel kişilere ihale ile kiraya verilebilir.
(3) Kırsal turizm
faaliyetinde bulunan ve bulunacak olan su ürünleri kooperatiflerinin kiraladığı
barınaklardaki düzenlemeler yönetmelikle belirlenir
Ödenek
ve destekleme
MADDE
15- (1) Bu Kanun kapsamındaki
görevlerin yerine getirilmesi amacıyla, döner sermaye gelirleri dışında,
Bakanlık bütçesine gerekli ödenek konulur.
(2) Su ürünleri kaynaklarının korunması,
stoklar üzerindeki av baskısının azaltılması, yetiştiricilikte üretimin
artırılması, geliştirilmesi ile su ürünlerinin muhafazası, nakliyesi ve pazarlanmasına
yönelik avcılara, yetiştiricilere ve bu alanda faaliyet göstermek üzere kurulan
üretici örgütlerine Bakanlıkça uygun görülmesi halinde destekleme yapılabilir.
Verilen izinler karşılığında ücret alınması
ve mesai saatleri dışında kontrol görevi yapanların ücreti
MADDE
16- (1) Bakanlık bu Kanun kapsamında
verilen izin ve hizmet karşılığında ücret alabilir. Verilen izin ve hizmetin
çeşidine göre alınacak ücret her yıl Aralık ayında Bakanlıkça belirlenir.
(2) Bu Kanun kapsamında alınacak ücret
21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Kanun ile kurulan Bakanlık Merkez ve Taşra
döner sermaye bütçelerine gelir olarak kaydedilir ve bu gelirler öncelikli
olarak bu Kanun kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde kullanılır. Diğer
gelirler genel bütçeye gelir kaydedilir.
(3) Su ürünlerinin ve yaşam alanlarının
korunması, geliştirilmesi amacıyla, ulusal veya bölgesel düzeyde projelerin
hazırlanması veya hazırlatılması, uygulanması, kontrol amacıyla alet, malzeme
alımı ile acil durumlardaki ihtiyaçlar için, döner sermaye bütçelerinden
gerekli harcamaları yaptırmaya veya bu amaçlarla bir döner sermaye
işletmesinden diğer işletmeye borç veya karşılıksız olmak üzere kaynak
aktarmaya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı yetkilidir.
(4) Bu Kanun kapsamında yapılan resmi kontrollerin,
mesai saatleri dışında veya resmi tatillerde yapılması halinde, bu kontrolleri
gerçekleştiren Bakanlık personeline, ayda 6000 gösterge rakamını geçmemek üzere
görev yaptıkları her gün için 400 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile
çarpılması sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, döner sermaye bütçesinden
fazla çalışma ücreti ödenir.
(5) Bu maddenin uygulanması ile ilgili
usul ve esaslar Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelik ile belirlenir.
Komisyonlar,
ilgili kuruluşlarla işbirliği ve yetki
MADDE
17- (1) Bakanlık bu Kanun
kapsamındaki konularla ilgili gerek gördüğünde komisyonlar kurabilir.
(2) Bakanlık, bu Kanunda belirtilen
görevlerin yerine getirilmesinde hizmetin gereği ile ilgili Bakanlıklar, kurum
veya kuruluşlar ile işbirliği yapabilir.
(3) Su ürünleri ile ilgili, yapılan ikili
anlaşmaların veya taraf olunan uluslararası sözleşmelerin uygulamasına ilişkin
gerekli düzenlemeleri yapmaya Bakanlık yetkilidir.
(4) Bu Kanun kapsamındaki konularla
ilgili uluslararası işbirliğini gerektiren durumlarda, Bakanlık işbirliği
yapmaya yetkilidir.
(5) Bakanlık, su ürünlerinin
sürdürülebilir avcılığı, canlı sucul kaynakların ve yaşam alanlarının korunması
ve balıkçılığın sosyo-ekonomik sorunları kapsamında sivil toplum kuruluşları
ile işbirliği yapar gerek görürse bu konu başlıkları altında komisyonlar
oluşturabilir.
